باشگاه کوهنوردی و طبیعت گردی یوتاب

کوه توچال (Tochal mount) در شمال تهران و به ارتفاع 3962 متر است که بخشی از دامنه رشته کوه البرز است. دامنهٔ جنوبی توچال مجاور با شهر تهران و بلندترین نقطه شهر تهران محسوب میشود که به بام تهران شهرت دارد.

نوشتار مسیرهای کوهنوردی شمال تهران به معرفی مسیرهای ایمن کوهستان تهران میپردازد که در ارتباط نزدیک با قله توچال یکی پررفت آمدترین و پرخطرترین قله های کشور ایران است.

مشهورترین پناهگاه‌ها و جان‌پناه‌های توچال به ترتیب از شرق به غرب دارآباد، کلک‌چال، شروین، شیرپلا، جان پناه قله توچال، امیری، هتل اوسون، ایستگاه پنجم تله کابین، اسپیدکمر و پلنگ‌چال هستند در نوشتار پناهگاه و جانپناه های استان تهرانگنجانده شده است. که همگی آن‌ها مشرف به تهران هستند.  این کوه از جنوب، به شهر تهران و از شمال به آهار، شکراب و شهرستانک مشرف است.

توچال به معنی چال آبگیر و دریاچه‌ی کوچک است. چون قله‌ی توچال در کنار دریاچه از یخ طبیعی قرار دارد آن را بدین نام خوانده‌اند.

قله توچال در شمال شهر تهران و کوهستان پیرامون آن به صورت یک خط الراس شرقی- غربی در جناح جنوبی رشته کوه‌های البرز مرکزی قراردارد.  این کوه از شمال به دره رودخانه‌های جاجرود و شهرستانک و از غرب توسط خط الراس کم ارتفاع‌تری به قلل شمالی کوه‌های استان البرز (کرج) متصل می‌باشد.

قله توچال بلندترین ارتفاع شمال تهران از طریق شانه غربی خود موسوم به هومند به ارتفاع 3900 متر به گردونه 3700 متری شهرستانک و سپس به قله شاه نشین بزرگ به ارتفاع 3850 متر متصل می‌شود و از سمت شرق توسط خط الراس قوسی شکلی پس از تشکیل قلل پیازچال و لزون از طریق گردنه کوتاه لوپهنه به قلل دارآباد ارتباط می‌یابد.

قله از طریق جناح شمالی هومند به قله قزقونچال و یال‌های فرعی منطقه آهاربشم و شهرستانک منتهی می‌گردد این خط الراس شمال توچال را از طریق قله قلعه دختر و سی چال به گردنه دیزین و سپس به سایر بلندی‌های البرز مرکزی متصل می‌سازد.

 نقطه جی پی اس توچال: ۳۵°۵۳′۰۴″ شمالی ۵۱°۲۵′۰۹″ شرقی

 قله توچال در بیشتر روز سال بروی آن باد شدید وجود دارد و برای صعودهای زمستانه و بهاره بدلیل ناپایداری هوا در قله توچال آب و هوای آن را چک نمایید.

پیش بینی هواشناسی توچال توسط سایت snow-forecast در ارتفاع  1771 متر | 2836 متر | 3901 متر

 قله توچال، به دلیل نزدیکی به تهران، همواره شمار زیادی صعودکننده دارد. صعود به توچال از مسیرهای مختلفی امکان‌پذیر است. همچنین بهترین ماه های صعود اردیبهشت، خرداد، مهر و آبان است.

مهم‌ترین این مسیرها عبارتند از:

•     دربند، پناهگاه شیرپلا، جانپاه امیری( سیاه سنگ) ، قله توچال (رایج‌ترین مسیر)

•     پارک جمشیدیه، پناهگاه کلک چال، دره پیازچال، قله پیازچال، قله توچال (گزارش برنامه در سایت نشاط زندگی)

•     ولنجک( بام تهران) ، ایستگاه پنجم تله‌کابین، ایستگاه هفتم تله کابین، قله توچال

•     درکه، پناهگاه پلنگ چال، ایستگاه پنجم تله‌کابین، ایستگاه هفتم تله‌کابین، قله توچال

•     دارآباد، قله دارآباد، قله پیازچال، قله توچال

•     دربند، دوراهی اوسون، دره اوسون، جان پناه اسپیدکمر، ایستگاه هفتم تله کابین، قلهٔ توچال (قدیمی ترین مسیر)

•     دامنهٔ شمالی و از آهار و شکراب به قله توچال

•     دامنهٔ شمالی روستای شهرستانک ، قله توچال

برای صعود به توچال مناسبترین مسیر، عمومی ترین و نزدیک ترین مسیر صعود به قله توچال از دربند و پناهگاه شیرپلا هست.

وقتی از میدان تجریش به میدان سربند (مجسمه کوهنورد) در بخش شمیران رسیدید، نقطه شروع کوهپیمایی شما از کنار مجسمه کوهنورد است، مسیر با شیب اولیه نسبتا تندی رو به شمال و راه پاکوب مشخصی آغاز و پس از 30 دقیقه به آبادی کوچک پس قلعه با باغ های باصفایش می رسید.

از این منطقه مسیر اصلی با شیب های کم و بیش تندی آغاز و با گذر از قهوه خانه های کنار رودخانه سربند به ابتدای مسیر سنگی مرسوم به پناهگاه شیرپلا می رسد.کوهپیمایان می توانند از روستای پس قلعه در نهایت آمادگی و احتیاط کافی مسیر سنگی کاملا مشخص را که در حمایت پلکان های فلزی و سیم بکسل است، طی کرده با صرف حدود 2 ساعت به مجمتع وزرشی کوهستانی شیرپلا (پناهگاه مجهز سه طبقه) در ارتفاع 2850 متری می رسید.

مجتمع ورزشی کوهستانی شرپلا (پناهگاه)

از شیرپلا رو به شمال مسیری پرشیب را پی گرفته که پس از 2 ساعت به جانپناه امیری(سیاه سنگ) و سپس با صرف 1 ساعت دیگر به قله توچال می رسد. مناظر اطراف به خصوص رو به شمال توچال بی اندازه دلفریب و زیبا هستند. نمای با شکوهی از قله دماوند تا علم کوه و کلاردشت در میان صد ها ارتفاع 4000 متری البرز مرکزی به چشم می خورد.

جانپناه توچال بر فراز قله توچال با ارتفاع 3962

- میتوانید به ایستگاه 7 تله کابین توچال رفته و از آنجا با تله مستقیم تا ولنجک بروید. (سریعترین و بهترین راه)

- مسیر صعود را بازگردید(کوتاه ترین مسیر)

- از ایستگاه 7 تا ایستگاه 5 رو با تله کابین رفته و از دره اوسون به دربند (راهنما نیاز دارد)

اگر در فصل زمستان اقدام به صعود میکنید، بدلیل کوتاهی روز، امکان بسته شدن تله کابین (حدود ساعت 3 بعدازظهر)، سرمای شدید روی قله و همچنین دلتان را به جانپناه روی قله خوش نکنید و نسبت به آگاهی، توانایی و زمان تصمیم لازه به صعود بگیرد و در صورت مشکل و به خطر افتادن جان خود با 125 (آتش نشانی) تماس بگیرید. قله توچال یکی از پرخطرترین قله های ایران محسوب میشود.

تله‌کابین توچال دارای سه خط اصلی و سه خط تله‌سی‌یژ و یک خط تله‌اسکی می‌باشد. روی هم رفته درازای سه خط اصلی این تله‌کابین، نزدیک به ۷۵۰۰ متر است که در میان تله‌کابین‌های نصب شده در دنیا یکی از طولانی‌ترین خطوط تله‌کابین پیوسته به شمار می‌رود. ایستگاه اول این تله کابین در ارتفاع ۲۰۰۰ متری از سطح دریا، ایستگاه دوم در ارتفاع ۲۳۰۰ متری از سطح دریا، ایستگاه پنجم در ارتفاع ۳۰۰۰ متری و ایستگاه هفتم در ارتفاع ۳۷۰۰ متری از سطح دریا است.

کار ساخت تله‌کابین توچال، در سال ۱۳۵۳ به دست بهمن باتمانقلیچ و با همکاری شرکت فرانسوی «پوما» و شرکت اتریشی «دوپل مایر» آغاز شد و در سال ۱۳۵۷ پایان یافت.

هتل توچال

از سال ۲۰۰۳ مهمان‌پذیری به نام «هتل توچال» در ایستگاه هفتم تله‌کابین توچال تکمیل و راه‌اندازی شده‌است. نمای این هتل از چوب بوده و به دامنهٔ شمالی توچال و دامنهٔ جنوبی البرز مرکزی و قلل کلون بسته و خلنو اشراف دارد. قدیمی‌ترین جان‌پناه کوهنوردی ایران (اسپید کمر) در جنوب قلّهٔ توچال و شرق ایستگاه ۵ قرار دارد.

 

نقشه های کوهستان توچال

 نقشه راهنمای مناطق کوهستانی و کوهنوردی شمال تهران (توچال) 

نقاشی ارتفاعات توچال اثری از کمال‌الملک

جانپناه توچال بر بالای قله توچال