حفظ آب بدن
حفظ آب بدن برای داشتن یک روز سالم و موفق کوهنوردی الزامی است به خصوص در برنامه های طولانی تر کوهنوردی، دهیدراتاسیون ( کم شدن آب بدن ) می تواند شما و هم نوردانتان را در معرض خطرات شدید جسمی قرار دهد. کم آبی سبب تغییراتی در وضعیت شیمیایی بدن می شود که نتیجه آن اختلال عضلانی است . در عین حال قدرت تصمیم گیری را هم مختل می کند . آنچه در تحقیقات پزشکی سبب حیرت شده است، این است که حتی میزان کم آبی (دهیداتاسیون) روی سیستم قلبی – عروقی و سیستم تنظیم دمای مرکزی بدن تاثیر می گذارد و نتیجه این اختلالات عدم توانایی در اجرای درست برنامه است . در اینجا ما اطلاعاتی را به شما عرضه می کنیم که شما و تیم تان احساس کنید که در بالاترین نقطه دنیا هستید .
از دست دادن و جایگزینی:
برای داشتن وضعیت مناسب آب بدن، دو ساعت قبل از شروع ورزش باید مایعات را شروع کنید اگرچه شرایط فردی و آب و هوایی موثر است ولی به طور متوسط و معمول هر شخصی در هر ساعت یک لیتر آب از دست می دهد در بیشتر فعالیت های کوهنوردی باید در هر ساعت 560 سی سی (20=onepint اونس) مایعات در ساعت نوشید و در طول یک روز در برنامه های سنگین کوه نوردی دوگالن یا 5/7 لیتر مایع باید جایگزین شود . این برنامه جایگزینی باید در سراسر روز انجام شود در مواقعی که برنامه سنگین تر است باید مایعات بیشتری دریافت کنید بعضی غذاها مانند سوپ ها، ژل داغ مایع و انواع چای بدون کافیین می توانند جایگزین مایعات از دست رفته شوند.
علایم:
تعدادی از علایم کم آبی بدن عبارتند از : ضعف تهوع و درد بدن کم آبی در کوهنوردان علاوه براین علایم می تواند سبب یخ زدگی کاهش دمای بدن (هیپوترمی) و ضعف شدید شود. کم آبی سبب گرفتگی عضلات هم می گردد که صعود را بسیار سخت می کند کم آبی در درجات شدید سبب نارسایی کلیه و در نهایت مرگ می شود . تشنگی معیار خوبی برای نیاز به آب نیست زمانی ما احساس تشنگی می کنیم که بدن آب زیادی از دست داده باشد سریع ترین روش برای تعیین میزان نیاز بدن به مایعات تست ادرار است. ادرار تیره معیاری است که نشان می دهد بدن شما به آب بیشتری نیاز دارد در صورتی که مایعات را به اندازه دریافت کرده باشید ادرار تقریبا روشن است .
چه باید بیاشامیم:
آب خالص در صورتی کافی است که همراه با اسنک های معمولی و مواد غذایی شامل سدیم همراه باشد در عین حال نوشیدنی های ورزشی معمول هم می تواند الترولیت های مورد نظر را برای شما مهیا کنند . اما اصولا برخی معتقدند که نوشابه های ورزشی ارجحیتی به آب ندارند و بهتر از آب نمی توانند سبب تعادل الکترولیتی مناسب و جذب بهتر شوند. از قند و کافئین موجود در بعضی نوشیدنی ها مانند عصاره های میوه و سودا باید پرهیز کرد این مواد سبب کاهش آب بدن و در عین حال کاهش جذب آب می شوند الکل هم دقیقا همین خاصیت را دارد.
آب کردن (ذوب کردن):
زمانی که می خواهیم برف یا یخ را آب کنیم اگر یخ در دسترس بود بهتر است از یخ استفاده کنیم چون در حجم یکسان یخ آب بیشتری دارد . برای آب کردن برف بدون تغییر طعم می توانید از نور و گرمای خورشید در کمپ اصلی خود استفاده کنید و یک منبع آب برای زمان برگشت در اختیار داشته باشید یک ظرف سه لایه از کیسه زباله مشکی درست کنید آن را خارج از چادر و در معرض نور آفتاب قرار دهید . شما برف را در بطری هم می توانید آب کنید به این منظور بهتر است بطری ها را در یک پوشش مشکی قرار دهید . حتما برف را قبل از مصرف آب کنید مصرف برف به صورت برف می تواند سبب کاهش و کم آبی بدن شود.
درمان:
باری درمان کم آبی خفیف و متوسط یک تا دو لیتر مایع را حتی الامکان در سایه و آرام جرعه جرعه بنوشید . بهتر است 280 گرم (pint one half) پودر ors ( مانندcerasport) را هر 30 دقیقه و برای 5 ساعت مصرف کنید پس از مصرف این ترکیب دوباره می توانید از آب معمولی استفاده کنید .
جایگزینی مایعات:
ترکیبات( oral rehydration ors solution ) به صورت پاکت های کوچکی عرضه می شودو همراه با آب نقش بسیاری مهمی در درمان کم آبی دارند. این ترکیبات در درمان کاهش شدید مایعات و الکترولیت های بدن بسیار موثرند. Ors در درمان گرمازدگی گرفتگی های عضلانی و خستگی های شدید کاربرد دارد . creasport ترکیبی تجاری از ors است که جهت جایگزینی سریع مایعات و الکترولیت های از دست رفته در خلال فعالیت های ورزشی طراحی شده اند. این ترکیب در صعم های مختلف و به قیمت 2 دلار عرضه می شود .
تصفیه آب:
در برنامه های کوه نوردی از مواد شیمیایی تصفیه آب (aquamira or pristine) یک بسته همراه خود داشته باشید . در عرض چند دقیقه این مواد که پایه دی آکسید کلر(cholorine-(dioxide دارند آب ناخالص را به آب تصفیه شده سالم تبدیل می کنند. قرص های ضد باکتری را باید به جعبه کمک های اولیه خود اضافه کنید این قرص ها با پایه ید (iodine) می توانند در موارد اضطراری جهت تصفیه آب به کار بیایند. اما ایراد این قرص ها طعم بدی است که به آب می دهند در عین حال می توانند موجب تغییر رنگ آب بطری شما هم بشوند.
تجهیزات:
بهترین همراه شما در مسافرت های طولانی کیسه مشک مانند (dromedary bag) است. این کیسه های بادوام از نایلون های مقاوم و بدون سایش تولید و بخش داخلی آنها از مواد پلی اورتان سازگار با مواد غذایی ساخته شده است جنس این کیسه ها از سایر تجهیزات تامین آب مقاومتر و برای شرایط آب و هوایی سخت از دمای جوش تا یخ زدگی طراحی شدهاند. مطمئن باشید که این روش تامین آب بدون استفاده از دست همانند کوهان شتر (camel bag) مقاوم به یخ زدگی است. هیچ چیزی بدتر از این نیست که کیسه منبع آب دچار ترک های ریز باشد و از این منافذ ریز آب ذخیره نشت کند.
بطری های آب خود را در طبیعت رها نکنید
منبع: فصل نامه ی کوه – شماره 67