باشگاه کوهنوردی و طبیعت گردی یوتاب

جیک جیک هر پرنده هم سرمایه ملی است:

اداره‌های سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در بعضی شهرستان‌ها چند سالی ‌است به روشی خلاقانه جاذبه جدیدی را به فهرست دیدنی‌های شهر خود افزوده‌اند: «پرنده‌نگری». این سنت نیکو دارد بین شهرهای مختلف رواج پیدا می‌کند. این پتانسیل پیش از این نیز وجود داشته، اما به‌تازگی فعال شده است. جا دارد در اطراف خود بنگریم و ببینیم چه قابلیت‌ها و جاذبه‌های طبیعی دیگری می‌توان یافت. البته با این نگرش که به موازات جلب گردشگران، راهی برای بهره‌مندی ساکنان بومی مناطق مختلف و در‌نتیجه انگیزه‌ای برای همدلی آن‌ها در حفاظت از منابع طبیعی باز شود.

سال‌ها پیش سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران به‌طور عمده به معرفی مراکز زیارتی و آثار باستانی می‌پرداخت، بعد بعضی جاذبه‌های طبیعی همپای آن مطرح شدند. اقدام اداره‌های استان‌ها و شهرهای مختلف به‌ویژه در ایام نوروز بهانه‌ای برای معرفی مناطق طبیعی مانند آبشارها، دره‌ها، درختان کهنسال فراهم آورد، سپس برخی پدیده‌های فصلی مانند لاله‌های واژگون در اوایل اردیبهشت ماه نیز در این فهرست‌ها قرار گرفتند.

شوق دیدار پرنده‌ای کوچک

چند سالی است که «پرنده نگری» در قالب طبیعت‌گردی جای خود را باز کرده است. مناطقی مانند کانی برازان مهاباد، به خاطر پتانسیل بسیار بالایی که در زمینه پرندگان متنوع- به‌ویژه در فصل بهار- دارد، از پیشگامان این حرکت قلمداد می‌شود. البته این پیشگامی به برکت اطلاع رسانی فعالان محیط زیست و دوستداران طبیعت میسر شد.

خیلی زود مناطق دیگری مانند میانکاله، مسیر زاینده رود نیز بر سر زبان‌ها افتاد. اما وقتی سخن از پرندگان متنوع و گونه‌های خاص در اقلیم‌های متفاوت، طرفدار پیدا کرد، دیدیم که نام قشم و بوکان و ده‌ها شهر دیگر و حتی تهران نیز به میان آمد. حالا چند سالی است که بعضی شهرها به نام تنها یک پرنده، تورهای مختلفی را به سوی خود می‌کشند. نه تنها کانی برازان و نه تنها میش‌مرغ بوکان، همین روزها اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شاهرود، در تدارک برگزاری چهارمین جشنواره‌ی گردشگری «سفر به زیستگاه زاغ بور» برآمده که زیستگاه اصلی آن منطقه خوارتوران شاهرود است.

توجه کنید نه برای بازدید از باغ پرندگان و مشاهده‌ی صدها گونه پرنده‌ از کبوتر تا طاووس، بلکه برای مشاهده‌ی یک پرنده‌ی کوچک، می‌توان خیل مشتاقان را به روستاهای شهر بیارجمند کشاند. بدین‌ترتیب مردم روستاهای قلعه بالا و زمان‌آباد بیش از پیش قدر زاغ بور را خواهند دانست.

چه پتانسیلی دارد این طبیعت!

حالا جا دارد دوستداران محیط زیست و طبیعت‌گردی به این نکته توجه کنند که در اطراف آن‌ها چه پتانسیل‌های ارزنده‌ای در زمینه‌ی پرنده نگری و شاید هر پدیده‌ی اختصاصی دیگر در شهر و روستای اقلیم‌شان وجود دارد.

با این نگرش ساکنان اطراف رودخانه دز و روستاهای لرستان (سرزمین آبشارها) و هر شهر کویری و ساحلی و کوهستانی، هر اقلیم گرم و سردسیر و معتدل، چه پتانسیل‌های نهفته‌ای دارند که می‌تواند گردشگران طبیعت را به سوی خود بکشند! بله حتی جیک جیک پرنده‌ای کوچک می‌تواند، شمار قابل توجهی گردشگر را جذب کند و به سهم خود در ایجاد اشتغال و رونق اقتصاد و توسعه مناطق دورافتاده موثر باشد.

همین پرنده‌ی کوچک موجب گردش مالی در زمینه حمل و نقل، خرید کفش و چادر و دوربین چشمی می‌شود و البته بهره‌ای به روستاییان که میزبان گردشگران هستند، می‌رساند.

یادمان نرود

مواظب باشیم که این همه به برکت همان جیک جیک پرنده‌ی کوچک فراهم می‌آید. مبادا این آمد و رفت‌ها، طبیعت را آلوده و زندگی را برای همان پرنده‌ی کوچک دشوار سازد.

* مرتضی تفرشی – دنیای سبز تر

* عکس : میترا حدادی

منبع: روناش